W dniu 190. rocznicy wybuchu jednego z największych polskich zrywów narodowowyzwoleńczych – powstania listopadowego – w siedzibie Fundacji im. Janusza Kurtyki w Warszawie odbyła się zorganizowana przez miejscowy oddział Stowarzyszenia Studenci dla Rzeczypospolitej dyskusja popularnonaukowa pt. „Łuna nad Warszawą: jak rozpoczęło się powstanie listopadowe?”.

W spotkaniu udział wzięli historycy reprezentujący najważniejsze warszawskie uczelnie: prof. dr hab. Janusz Odziemkowski – wykładowca na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego, autor licznych książek z dziedziny historii wojskowości i konfliktów zbrojnych, oraz prof. dr hab. Michał Kopczyński – pracownik Wydziału Historii Uniwersytetu Warszawskiego, redaktor naczelny magazynu historycznego „Mówią Wieki”. Dyskusję moderował dr Wojciech Stanisławski – historyk i publicysta związany z Muzeum Historii Polski.

Podczas rozmowy poruszono m.in. kwestię przyczyn i okoliczności wybuchu „rewolucji” listopadowej – wojskowych, gospodarczych i politycznych, a także zastanawiano się, czy 29 listopada 1830 r. był najwłaściwszym momentem na wzniecanie ogólnokrajowego powstania. Profesorowie odnieśli się również do ówczesnej sytuacji międzynarodowej oraz podjęli analizę stosunku sił pomiędzy walczącymi stronami. Prelegenci odpowiedzieli także na pytania od publiczności, wśród których znalazła się m.in. kwestia reakcji innych warstw społeczeństwa Królestwa Polskiego na bunt w Warszawie, a także pytanie o realne szanse Polaków w starciu z Rosją. Dyskusję zakończyła wymiana zdań na temat znaczenia powstania listopadowego oraz polskich tradycji insurekcyjnych dla przyszłych i obecnych pokoleń.

Ze względu na obostrzenia sanitarne związane z epidemią spotkanie odbyło się bez udziału publiczności. Transmisję na żywo można było oglądać na kanale YouTube portalu Blogpress.pl, który objął wydarzenie patronatem medialnym. Zapis filmowy spotkania dostępny jest tutaj: youtu.be/UsGXKK-x_pI.

Powstanie listopadowe z lat 1830-31 było pierwszym polskim zrywem narodowowyzwoleńczym w XIX wieku i choć upadło, na stałe zapisało się w pamięci kolejnych pokoleń Polek i Polaków. 29 listopada 2020 r. pokazaliśmy, że pamiętamy o tych, którzy 190 lat temu ruszyli do walki o wolną i suwerenną Polskę. Ich bohaterstwo na zawsze pozostanie dla nas przykładem najwyższego poświęcenia dla dobra Ojczyzny.

Marta Płuciennik

 fot. Julia Ciborowska