Wolontariat, choć może wydawać się zjawiskiem współczesnym, ma bogatą i złożoną historię, która przekształciła się wraz z rozwojem społeczeństw na przestrzeni wieków. Początki wolontariatu można prześledzić już w starożytnych cywilizacjach, takich jak Egipt, Grecja czy Rzym, gdzie działania na rzecz dobra wspólnego były często uznawane za moralny obowiązek. W średniowieczu, chrześcijańskie wartości miłosierdzia i pomocy bliźniemu dały impuls do powstania pierwszych organizacji charytatywnych, takich jak zakony, które opiekowały się ubogimi, chorymi i sierotami.
W okresie Oświecenia, szczególnie w XVIII wieku, pojawiło się wiele organizacji filantropijnych. Wzrost zainteresowania humanitaryzmem doprowadził do powstania nowych form wolontariatu, zwłaszcza wśród klasy średniej, która angażowała się w działania na rzecz edukacji, zdrowia i pomocy społecznej.
XIX i XX wiek to okresy, w których wolontariat zaczął przybierać formę, jaką znamy dzisiaj. Wprowadzenie ustaw o pomocy społecznej i zdrowotnej w wielu krajach przyczyniło się do rozwoju organizacji pozarządowych i wolontariackich. Zarówno podczas I i II Wojny Światowej, jak i w konfliktach regionalnych, wolontariusze odegrali kluczową rolę, oferując pomoc humanitarną, medyczną, a także wsparcie dla uchodźców i osób przesiedlonych. Przykładem może być działalność takich organizacji jak YMCA czy Czerwony Krzyż, które zapewniały wsparcie żołnierzom i cywilom dotkniętym skutkami wojny. Działania te przyczyniły się do rozwoju międzynarodowego prawa humanitarnego i kształtowania świadomości społecznej na temat skutków konfliktów zbrojnych.
Jednym z często pomijanych aspektów historii wolontariatu jest rola kobiet. W XIX i na początku XX wieku, w czasach, gdy kobiety miały ograniczony dostęp do sfery publicznej i zawodowej, wolontariat stał się dla wielu z nich sposobem na aktywny udział w życiu społecznym. Organizacje kobiece odegrały kluczową rolę w rozwoju usług społecznych i zdrowotnych. Działalność ta nie tylko przyczyniła się do poprawy warunków życia wielu ludzi, ale również wspierała walkę o prawa kobiet i ich równouprawnienie.
W ostatnich dekadach XX wieku i na początku XXI wieku, wolontariat przeszedł kolejną transformację dzięki cyfryzacji i globalizacji. Internet i media społecznościowe ułatwiły koordynację działań wolontariackich, a także pozwoliły na szybką mobilizację pomocy w przypadku katastrof naturalnych czy kryzysów humanitarnych. Wolontariat online stał się nowym trendem, umożliwiającym zaangażowanie się bez względu na lokalizację.
Współczesny wolontariat stoi przed nowymi wyzwaniami, takimi jak zmiany klimatyczne, nierówności społeczne czy kryzysy zdrowotne. Jednocześnie, rozwijają się nowe formy i metody wolontariatu, które odpowiadają na te wyzwania, stając się coraz bardziej zintegrowane z globalnymi procesami decyzyjnymi i rozwojem społeczności lokalnych.
Wolontariat jest zjawiskiem o wielowymiarowym charakterze, obejmującym różne formy dobrowolnej i bezpłatnej pracy na rzecz innych osób, społeczności lub całego społeczeństwa. Z definicji wynika, że jest to działalność świadoma, co oznacza, że osoby angażujące się w wolontariat robią to z własnej woli i zrozumienia potrzeby niesienia pomocy. Wolontariusz to osoba pracująca na zasadzie wolontariatu, często angażująca się w pomoc określonym grupom, jak np. chorym, starszym, lub realizująca projekty na rzecz społeczeństwa zarówno w kraju, jak i za granicą.
Wolontariat może przybierać różne formy, począwszy od sporadycznych zbiórek pieniędzy czy darów, poprzez wolontariat pracowniczy, aż do długoterminowych projektów realizowanych w ramach wolontariatu zagranicznego. To pokazuje jego elastyczność i zdolność do dostosowywania się do różnych potrzeb i sytuacji.
Wolontariat ma również znaczenie społeczne. Jest uznawany za ważny element w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego i odgrywa kluczową rolę w jego rozwoju, w tym w aspektach społecznych, edukacyjnych, kulturalnych i ekologicznych. Udział w wolontariacie jest szczególnie popularny wśród studentów i absolwentów, którzy znajdują w nim sposób na rozwój osobisty. Uczestnicząc w wolontariacie, osoby mogą zdobywać nowe umiejętności, rozwijać kompetencje społeczne i zawodowe oraz zwiększać swoją świadomość społeczną i kulturową. Wolontariat często służy również jako platforma do nawiązywania nowych znajomości i budowania sieci kontaktów, co może być korzystne zarówno na płaszczyźnie osobistej, jak i zawodowej.
Wolontariat może być również narzędziem politycznym i społecznym, umożliwiającym ludziom aktywne uczestnictwo w procesach decyzyjnych i kształtowaniu polityki publicznej. Wielu wolontariuszy angażuje się w działania na rzecz zmiany politycznej, społecznej i środowiskowej, stając się ważną siłą napędową dla transformacji i innowacji w różnych sektorach.
Wolontariat odgrywa też ważną rolę w sytuacjach kryzysowych, takich jak klęski żywiołowe, epidemie czy konflikty zbrojne. Wolontariusze często są pierwszymi, którzy reagują w takich sytuacjach, dostarczając niezbędnej pomocy, wsparcia i usług ratunkowych. Ich praca jest kluczowa w zarządzaniu kryzysowym, pomagając w łagodzeniu skutków katastrof i wspieraniu odbudowy.
Podsumowując, wolontariat jest działalnością altruistyczną, której celem jest niesienie pomocy i tworzenie pozytywnych zmian w społeczeństwie. Jest to działalność dobrowolna, świadoma i nieodpłatna, realizowana zarówno na rzecz poszczególnych osób, jak i całych społeczności.
Interaktywna mapa z naniesionymi lokalizacjami miejsc pamięci oraz wydarzeń związanych z powstaniem krakowskim jest projektem zrealizowanym przez Stowarzyszenie Studenci dla Rzeczypospolitej. Powstanie krakowskie to jeden z najbardziej zapomnianych polskich zrywów niepodległościowych. Opublikowanie interaktywnej mapy ma na celu przywrócenie w zbiorowej świadomości powstania krakowskiego oraz popularyzację wiedzy historycznej.
Projekt sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030
Bibliografia:
Historja ruchu rewolucyjnego w Polsce w 1846 r. ,
Bolesław Limanowski, Kraków 1913;
Historia Polski 1795–1914, Jerzy Zdrada, Warszawa 2007;
Kronika rewolucyi krakowskiej w roku 1846, Józef Tadeusz Louis, Kraków 1898;
Jan Tyssowski i rewolucja 1846 r. w Krakowie : dzieje porywu i pokuty
O powstaniu Krakowskim 1846, Władysław Bortnowski opr.
Historia Powszechna 1789-1870 Mieczysław Życzyński
Historia 1789 – 1871 – Podręcznik dla szkół średnich – Anna Radziwiłł, Wojciech Roszkowski
Zrozumieć przeszłość Lata 1815 – 1939 część 3 – podręcznik do historii dla liceum ogólnokształcącego i technikum – Piotr Galik
1 marca został ustanowiony Narodowym Dniem Żołnierzy Wyklętych.
Inicjatywa ta powstała z myślą o upamiętnieniu wszystkich tych, którzy nieustępliwie działali na rzecz naszego umęczonego kraju w trakcie II wojny światowej, jak również lata po niej – walcząc o wolność. Ich zryw był ostatnim polskim powstaniem narodowym. Przez komunistów nazywani bandytami i zdrajcami – w naszych sercach będą żyć wiecznie, ale nie jako „wyklęci” lecz „niezłomni”.
Celem wydarzenia jest przybliżenie postaci bohaterów, którzy prowadzili działalność w ramach polskiego podziemia w czasie wojny i powojennego ruchu oporu antykomunistycznego. Historia Żołnierzy była ukrywana i pomijana w czasie komunizmu- czas przywrócić pamięć o naszych prawdziwych bohaterach. Zapraszamy do zobaczenia relacji z naszego wydarzenia w Poznaniu.
_______________________
Partnerem Głównym projektu Namioty Wyklętych 2023 został Instytut Pamięci Narodowej.
Akcja została objęta Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w stulecie odzyskania Niepodległości .
Projekt dofinansowany ze środków otrzymanych z NIW-CRSO w ramach Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030 PROO.
Z okazji 79. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego prezentujemy podcast omawiający postrzeganie wydarzenia przez przedstawicieli młodego pokolenia . Rozmowę przeprowadził Adrian Bochenek z Kamilem Gierą i Łukaszem Bugarą.
Projekt sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030
1 marca został ustanowiony Narodowym Dniem Żołnierzy Wyklętych. Inicjatywa ta powstała z myślą o upamiętnieniu wszystkich tych, którzy nieustępliwie działali na rzecz naszego umęczonego kraju w trakcie II wojny światowej, jak również lata po niej – walcząc o wolność. Ich zryw był ostatnim polskim powstaniem narodowym. Przez komunistów nazywani bandytami i zdrajcami – w naszych sercach będą żyć wiecznie, ale nie jako „wyklęci” lecz „niezłomni”.
15 sierpnia zapraszamy na dziewiątą edycję akcji „Namioty Wyklętych"! Odwiedź obozowisko wojskowe i spotkaj kombatantów oraz innych świadków historii i wysłuchaj opowieści o ich doświadczeniach. Dowiedz się jak działało podziemie antykomunistyczne, a dzięki pracy rekonstruktorów, zobacz jak wyglądali żołnierze w pierwszych latach powojennych. W programie przewidziane są również konkursy i gry, a także atrakcje dla najmłodszych.
Tegoroczna edycja Namiotów Wyklętych w Warszawie odbywa się w Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu w ramach obchodów Święta Wojska Polskiego.
Celem wydarzenia jest przybliżenie postaci bohaterów, którzy prowadzili działalność w ramach polskiego podziemia w czasie wojny i powojennego ruchu oporu antykomunistycznego. Historia Żołnierzy była ukrywana i pomijana w czasie komunizmu- czas przywrócić pamięć o naszych prawdziwych bohaterach. Serdecznie zapraszamy!
Liczymy na Twoją obecność !
_______________________ Akcja została objęta Patronatem Honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.
Partnerem Głównym projektu Namioty Wyklętych 2023 został Instytut Pamięci Narodowej.
Partnerem wydarzenia zostali: Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu
Patronami medialnymi wydarzenia zostali: “DlaStudenta.pl”
Projekt dofinansowany ze środków otrzymanych z NIW-CRSO w ramach Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030 PROO.
Ostatni zjazd Akademii odbył się w dniach 22-23. kwietnia w Konstancinie-Jeziornie. Mieliśmy spotkania z pięcioma prelegentami - w tym dwoma absolwentami poprzednich edycji. Była to kolejna okazja do wspólnej integracji i nabywania cennej wiedzy. Następne edycje Akademii Skolimowskiej - już wkrótce!
Pierwszym Prelegentem, był dr Carlos Martins Lenczewski, wykładowca Szkoły Głównej Handlowej, który połączył się z nami zdalnie prosto ze słonecznej Portugalii. Mogliśmy się dowiedzieć, jak będzie wyglądać przyszłość rynku kapitałowego - ze szczególnym uwzględnieniem transakcji algorytmicznych (HFT - high-frequency trading).
Następnym gościem Akademii był prof. Przemysław Saganek, wykładowca Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk. Przedyskutowaliśmy temat reparacji wojennych od Niemiec. Według naszego Prelegenta, nie zrzekliśmy się reparacji ani w latach 50., ani układem 2+4. Pomimo bardzo małej szansy uzyskania przez Polskę znaczącej kwoty od Niemiec (a już tym bardziej sześciu bilionów euro), akcentowanie tematu reparacji w debacie publicznej stanowi przeciwwagę m.in. dla bezprawnych roszczeń środowisk żydowskich wobec Polski.
Po obiedzie odbyła się gra negocjacyjna poprowadzona przez kol. Bartłomieja Króla. która zaktywizowała uczestników po serii dwóch wykładów. Drużyny złożone z kilku uczestników wcielały się w fikcyjne państwa, które po inwazji jednego państwa na inne, musiały ułożyć traktat pokojowy. Negocjacje należały do bardzo udanych - nie zabrakło również zabawnych wątków.
Ostatnim Prelegentem w sobotę był prof. Tomasz Grzegorz Grosse, europeista z Uniwersytetu Warszawskiego. Profesor omówił swój głośny raport o bilansie obecności Polski w UE, który wydał razem z prof. Waldemarem Krysiakiem. Na początku odniósł się do zarzutów - w raporcie nie ma mowy o stracie, tylko o mniejszym zysku w por. z Zachodnią Europą. Zaprezentowano przegląd literatury - najnowsze badania dot. korzyści i kosztów naszej obecności w UE. W drugiej części spotkania przedyskutowaliśmy trudną sytuację związaną z zablokowaniem środków z Krajowego Planu Odbudowy (będącego częścią Zielonego Ładu) oraz Funduszu Spójności i Rozwoju Regionalnego. Środki z funduszy zostały wstrzymane z powodu m.in. nieprzestrzegania Karty Praw Podstawowych, która zawiera bardzo ogólne stwierdzenia. Urzędnicy z Komisji Europejskiej mogą je dowolnie interpretować na niekorzyść Polski, czy Węgier, tak aby nie wypłacić należnych nam środków.
Spotkania w niedzielę z absolwentami wcześniejszych edycji Akademii pozwoliły zapoznać się z obecną sytuacją na Ukrainie z dwóch stron: analitycznej (omówienie przewidywań analityków co do wojny) oraz praktycznej (relacja prosto z frontu).
Pan Doktor Maciej Gurtowski - wykładowca Uniwersytetu Mikołaja Kopernika i Akademii Sztuki Wojennej, opowiedział o trzech mylnych przewidywaniach analityków co do wybuchu i przebiegu inwazji na Ukrainie.
Z kolei redaktor Jakub Maciejewski - korespondent wojenny z Telewizji W Polsce i publicysta W Sieci, podzielił się z nami opowieściami oraz nagraniami bezpośrednio z frontu toczącej się inwazji.
Ostatnia część odbyła się z udziałem inicjatorów Akademii - członków tzw. Rady Programowo-Kuchennej: m.in. p. Ani Maziarskiej (pomysłodawca), p. Andrzeja Sotkowskiego (właściciel willi), p. Jerzego Wojdaka (catering). Ceremonia była okazją do wspomnień i podziękowań za wspólnie spędzone pięć intensywnych zjazdów. Koordynator obecnej edycji Akademii - Krzysztof Kiśluk, wręczył uczestnikom dyplomy, a tym najaktywniejszym - również vouchery uprawniające do bezpłatnego udziału w Szkole Giełdowej GPW.
Dofinansowano ze środków Rządowego Programu Fundusz Młodzieżowy na lata 2022-2033, NIW-CRSO
Stowarzyszenie Studenci dla Rzeczypospolitej Adres korespondencyjny: ul. św. Filipa 23/3, 31-150 Kraków
WWW.STUDENCIDLARP.PL
Adres korespondencyjny oddziału warszawskiego: Fundacja im. Janusza Kurtyki Areszt Śledczy Warszawa-Mokotów ul. Rakowiecka 37 02-251 Warszawa z dopiskiem "do Stowarzyszenia Studenci dla Rzeczypospolitej"
